Jan van Til

O, opdrachtgever, let op u saeck!

Jan van Til

In mijn vorige column, Wit vlak steekt vinger op, maakte ik duidelijk dat de IT-branche de titel architect ‘overnam’, zonder er inhoudelijk recht aan te doen. Een ordinaire kaping, zeg dus ook maar. En de gevolgen? Die blijven niet uit. Logisch – want wie zwarte lijnen verkoopt als witte vlakken, houdt de boel enorm voor de gek en is een bron van verwarring. En schade. Voor zowel bedrijf als maatschappij.

Voor wie al wat langer meeloopt, was natuurlijk direct duidelijk dat het door mij gebruikte beeld van bouwtekening met zwarte lijnen/witte vlakken, afkomstig is van Jaap van Rees. Een uitermate krachtig beeld dat in-één-klap met grootst gemak zo heel veel verduidelijkt. Van Rees pleitte sterk voor de noodzaak van functiescheiding: informatiearchitect en systeemaannemer. Twee vakken apart! De informatiearchitect componeert de witte vlakken in samenspraak met de opdrachtgever en communiceert de daarvan afgeleide zwarte lijnen met de systeemaannemer.

Maar de IT-branche griste, hondsbrutaal, de titel uit Van Rees’ handen en had lac [1] aan de inhoud. En daarmee verdwenen zowel kind als badwater – zonder ook maar geringst besef van groot verlies … zonder enig blikken of blozen – rücksichtslos in de goot. Wit vlak wordt niet gezien, niet begrepen, niet gewaardeerd en derhalve genegeerd. En dat negeren doet de branche al zo lang en zo hardnekkig … dat de huidige generatie daar geen greintje benul meer van heeft. Laat staan dat ze over de consequenties ervan zou nadenken.

Dat blijft uiteraard alsmaar schade opleveren. En die schade is groot, groeit nog altijd en staat vooruitgang vervelend in de weg. Schade voor bedrijven en overheidsinstanties – en daarmee ook voor de samenleving als geheel. Hoe lang nog … laten opdrachtgevers zich door de IT-branche gouden bergen beloven en hangoren aannaaien? Hoe lang nog … laten opdrachtgevers hun oren schouderophalend hangen naar het wellicht imponerende, maar toch vooral verwarrende zwarte-lijnen-spel in wit-vlak-verpakking van systeemaannemers?

De door Van Rees – al in de vorige eeuw – geadresseerde problematiek is nog altijd en levensgroot aanwezig. Zonder informatiearchitect annex vakkundig oog voor witte vlakken – de witte vlakken die zwarte lijnen hun beste plek tot welzijn van mensen wijzen … blijven zwarte lijnen ons mogelijk betoveren, maar in ieder geval voor de gek houden. En dat kost opdrachtgevers keer op keer kolossale hoeveelheden geld – zonder dat beloofde gouden berg aan horizon verschijnt. En dat terwijl kind en badwater in de goot ‘gewoon’ voor het oprapen liggen.

O, opdrachtgever, let op u saeck! Breng spoedig een bedrijfsbezoek aan de goot. Ontdek de weelde van wit vlak. En die zwarte lijnen dan? Zeker, belangrijk, maar wel op een tweede plaats. Er is dringend ruimte nodig voor een kwalitatief àndere, extra vakdiscipline! Naast de systeemaannemer óók de informatiearchitect – of inmiddels wellicht beter: informatiekundig ontwerper. Beide zijn, elk op het eigen vakgebied broodnodig: de één wit-vlakkig; de ander zwart-lijnig! Daarom steekt wit vlak z’n vinger nòg maar eens op. Nu in het bijzonder richting opdrachtgevers.

Noot:

[1] Ja, klopt, de correcte spelling is met een k. Maar ‘lac’ geeft me gelegenheid tot het uiten van een tweetal gedachten:

A. Jaap van Rees organiseerde, éénmalig, en parallel aan het officiële LAC, het aLAC – het alternatieve LAC. Een serieuze wake-up call. Voor een grote hoeveelheid dovemans oren. Tevergeefs. Helaas.

B. Het LAC is inmiddels ter ziele. Daar waren twintig jaar en evenzovele LAC-edities voor nodig. 2018 was het laatste jaar waarin, volgens één van de frequente bezoekers, vooral veel grijze oude(re) mannen al reuniserend lekker LAC-ten. Leeg-titeligheid/titel-legigheid ontwikkelde zich langzaam tot existentieel voelbare leegte. Toch waren het vooral de dalende bezoekersaantallen die de door- en doodslag gaven.

Is het daarmee afgelopen? Nee, men gaat door. Drijvende krachten achter voormalig LAC blijven aan en zoeken naar een nieuwe formule. De titel … die moet nu echt body krijgen, zo is het idee. Vervolg staat al stevig op de rails; niets in de flyer wijst echter op kind/badwater verlangens. Holle wijn in andere vaten – compleet met een nieuw logo. Als de ‘community’ maar weer op komt dagen …. Ik zeg het nog één keer: o, opdrachtgever, let op u saeck!