Oog voor verschil

 

Jan van Til

 

 

Staat u er wel eens bij stil dat wanneer u reële verschillen tussen objecten voluit accepteert en waardeert… u tegelijk – en zelfs scherper dan ooit – zicht krijgt op hun overeenkomsten?

 

We zijn vaak zo gefocust op overeenkomsten; vaak zo druk in de weer om waargenomen verschillen in betekenis te ‘harmoniseren’. Onze behoefte de werkelijkheid vergaand te versimpelen is vaak zo groot. Het is ‘allemaal’ al ingewikkeld genoeg… is daarbij een veel gehoorde verzuchting. Begrijpelijk. Toch verliezen we op die manier reële verschillen (die, uiteraard, nog steeds en wel degelijk bestaan) gemakkelijk uit het oog en missen daardoor tegelijk ook werkelijke overeenkomsten. Kind verdwijnt met badwater en al uit zicht.

 

Staat u er wel eens bij stil dat zonder verschillen ook geen overeenkomsten mogelijk zijn? Zonder verschillen rest slechts volkomen identiteit en onderscheid tussen het één en het ander valt met geen mogelijkheid te maken. Hand in hand met verschillen verschijnen eveneens overeenkomsten op het toneel.

 

Witte tekens, het is maar een voorbeeld, op een wit vel papier maken geen verschil. En zonder verschil valt er nu eenmaal niets te onderscheiden. Identiteit is wat de waarnemer rest. Pas wanneer tekens zich onderscheiden van papier, maakt verschil waarneming mogelijk. En in het geval de tekens verschillend van kleur zijn, leveren verschillende kleuren papier verschillende verschillen op. En verschillende overeenkomsten. Dat spreekt voor zich.

 

Waarneming van allerhande objecten begint, ondanks eventuele overeenkomsten, met het maken van verschil. En uit reële verschillen volgen reële overeenkomsten. Ook/juist als het allemaal al ingewikkeld genoeg is. De dingen zijn nu eenmaal zo ingewikkeld en zo gevarieerd als ze vandaag de dag zijn. Wees daarom zuinig op reële verschillen en laat u verrassen door werkelijke overeenkomsten!

 

Wie, het is maar weer een voorbeeld, er op uit is om één geïntegreerd Contract Management Systeem te bouwen voor al zijn bestaande en toekomstige contracten, doet er verstandig aan uitermate goed te letten op de onderlinge verschillen tussen de diverse contracten. Pas wanneer alle betrokken partijen het grondig met elkaar eens zijn over de reële verschillen, loont het de moeite de aandacht op de overeenkomsten te richten. Eerder niet.

Wie niet zuinig en alert is op reële verschillen, gooit feitelijk allerhande onderscheidende informatie weg en verliest daarmee tal van nuances. Nuances die in andere, wellicht aanverwante contractsituaties niet als bijzaak tellen, maar mogelijk zelfs als hoofdzaak aangemerkt moeten worden. Op die manier komt een overkoepelend Contract Management Systeem nooit (lang) van de grond.

 

Wie gefocust is op overeenkomsten, stopt met zoeken zodra goede overeenkomsten zijn gevonden. Wie gefocust is op verschillen, stopt met zoeken zodra er geen reële verschillen meer te vinden zijn. Het is vanaf dat moment dat reële overeenkomsten zich trefzeker laten vinden.

 

Wat u daarmee moet – met die reële overeenkomsten? Over reële verschillen kunt u onderling alleen en uitsluitend van mening verschillen – anders waren de verschillen immers niet reëel. Over reële overeenkomsten in betekenis kunt u effectief en efficiënt met elkaar communiceren. U weet waar u het met elkaar over heeft! U bent, zoals dat ook wel heet, interoperabel en de weg naar vruchtbare samenwerking ligt voor u open.

 

Het klinkt mogelijk enigszins paradoxaal, maar wie zijn informatiekern vanuit reële verschillen opbouwt, is in dynamiek van hedendaagse informatiemaatschappij – een maatschappij waarin de behoefte aan snelle en trefzekere betekenis van informatie groter is dan ooit – optimaal voorbereid op een duurzame en concurrerende toekomst.

 

 

 

Mei 2010, 2010 © Jan van Til

 

Voorgaande tekst is eveneens gepubliceerd op mijn blog “Informatiekundig bekeken”.